Patron Szkoły Podstawowej

Maria Stanisława Konopnicka urodziła się 23 maja 1842 r. w Suwałkach jako córka Józefa Wasiłowskiego (prawnika, patrona trybunału cywilnego) i Scholastyki z Turskich. Polska poetka i nowelistka okresu realizmu, krytyk literacki, publicystka, tłumaczka i działaczka na rzecz praw kobiet. Debiutowała w 1879 r. na łamach "Kaliszanina". Występowała również pod pseudonimami Jan Sawa, Marko, Jan Waręż. We wrześniu 1849 roku rodzina sprowadziła się do Kalisza, gdzie przyszła poetka spędziła dzieciństwo i młodość. W latach 1855-1856 uczyła się na pensji sakramentek w Warszawie. Tam poznała Elizę Pawłowską, późniejszą Orzeszkową. We wrześniu 1862 roku wyszła za mąż za ziemianina, Jarosława Konopnickiego. Zaraz po ślubie wyjechała z Kalisza na stałe, zamieszkując w Bronowie, a potem w Gusinie na terenie ówczesnej guberni kaliskiej. Wychowywała sześcioro dzieci, utrzymując się z dochodów niewielkiego dzierżawionego folwarku.

W 1870 roku zadebiutowała na łamach "Kaliszanina" wierszem "W zimowy poranek". Miastu, uznanemu za rodzinne poświęciła trzy utwory poetyckie: dwa zatytułowane "Kaliszowi" (1888 i 1907) i "Memu miastu" (1897).

Przychylne przyjęcie cyklu poetyckiego "W górach", opublikowanego w "Tygodniku Ilustrowanym" w 1876 r. zadecydowało o poświęceniu się literaturze i osiedleniu wraz z dziećmi w Warszawie, gdzie mieszkała do 1890 roku. Obok uprawiania twórczości literackiej aktywnie uczestniczyła w życiu społeczno-kulturalnym. Od 1890 przebywała w kilku krajach Europy Zachodniej, współpracując z prasą krajową, zrzeszeniami polskimi na obczyźnie, komitetami pomocy dla wywłaszczonej ludności Górnego Śląska i Wielkopolski, a także współorganizowała międzynarodowy protest przeciwko prześladowaniu dzieci polskich we Wrześni (1901-1902). W latach 1905-1907 przebywała w Warszawie, gdzie organizowała pomoc dla uwięzionych przez władze carskie i ich rodzin.

Wyrazem jej protestu przeciw polityce germanizacyjnej było ogłoszenie w 1908 roku "Roty". Od czasu obchodu rocznicy grunwaldzkiej w 1910 roku wiersz zdobył niezwykłą popularność jako pieśń z muzyką Feliksa Nowowiejskiego.

Maria Konopnicka zyskała wśród współczesnych pozycję liczącej się poetki. Z powodzeniem jednak uprawiała też prozę nowelistyczną i beletryzowany reportaż. Tworzyła opowiadania o rozwiniętej fabule i rozbudowanych opisach środowisk. Autorka "O krasnoludkach i sierotce Marysi", "O Janku Wędrowniczku" i "Na jagody" zdobyła także uznanie wśród twórców literatury dla dzieci.

Krytykę literacką i publicystykę społeczną Konopnicka uprawiała na łamach takich pism, jak "Kłosy", "Świt", "Biblioteka Warszawska" i in. Publikowała studia o literaturze i sztuce oraz prace monograficzne, m.in. "Mickiewicz, jego życie i duch". Ponadto znaczną wartość literacką przedstawia jej dorobek przekładowy z języka niemieckiego, francuskiego, włoskiego, angielskiego i czeskiego.

W roku 1903 Maria Konopnicka otrzymała w darze narodowym dworek w Żarnowcu pod Krosnem. Zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie i tam została pochowana na cmentarzu Łyczakowskim. 13 grudnia tego samego roku w teatrze kaliskim odbył się wieczór literacki poświęcony poetce związanej przez szereg lat z Kaliszem. Odczyt o jej twórczości wygłosiła znana w latach późniejszych jako pisarka Ziemi Kaliskiej Maria Dąbrowska.

W swojej twórczości Konopnicka nawiązywała do poezji ludowej, a także do romantyzmu i tradycji biblijnej oraz symbolizmu i parnasizmu, np. w:

• "Z mojej Biblii" (seria IV "Poezji", 1896),
• w zbiorach: "Linie i dźwięki" (1897),
• "Italia" (1901), "Nowe pieśni" (1905),
• "Głosy ciszy" (1906).

Pozostawiła po sobie również liczne wiersze dydaktyczne, jak:

• "Śpiewnik historyczny" (1904),
• "Ludziom i chwilom" (1905)

oraz poematy epickie:

• "Przez głębinę" (1907),
• "Pan Balcer w Brazylii" (1910).

Opublikowała zbiory opowiadań realistyczno-psychologicznych:

• "Cztery nowele" (1888),
• "Moi znajomi" (1890),
• "Na drodze" (1893),
• "Ludzie i rzeczy" (1898),
• "Na normandzkim brzegu" (1904);

szkice reportażowe:

• "Za kratą" (1886),
• "Obrazki więzienne" (1887-1888);

popularne do dziś utwory dla dzieci:

• "O krasnoludkach i sierotce Marysi" (1896),
• "O Janku Wędrowniczku" (1893),
• "Na jagody" (1903).

Dzieła krytyczne i eseistyka literacka opublikowane zostały w wyborze w tomach:

• "Portrety piórem" (1898),
• "Mickiewicz, jego życie i duch" (1899), "Trzy studia" (1902), "Szkice" (1905).

Po śmierci poetki ukazały się także m.in.:

• "Poezje" (tom 1-8 i tom 10, 1916, 1925),
• "Pisma wybrane" (tom 1-7, 1951-1952),
• "Nowele" (tom 1-3, 1962),
• "Publicystyka literacka i społeczna" (1968).